(Cadn.com.vn) - Gác lại quá khứ lầm lỗi của họ, xem họ như những người thân trong gia đình, ân cần thăm hỏi, động viên và nắm bắt tâm tư, nguyện vọng để tìm giải pháp giúp đỡ phù hợp với từng đối tượng..., đó là cách mà chính quyền và ngành chức năng P.Mân Thái, Q.Sơn Trà (Đà Nẵng) đã thực hiện để "cứu vớt" những người từng vùi mình trong ma túy, nghiện ngập.

Một cách nghĩ, nhiều cách làm

Mân Thái là địa phương khá "nóng" về di dời, giải tỏa. Sự biến động về dân cư kéo theo tình hình quản lý nhân hộ khẩu ở đây tương đối phức tạp, đặc biệt là số thanh thiếu niên không có công ăn việc làm,  đua đòi nên không ít người đã vi phạm pháp luật, trong đó tình trạng sử dụng trái phép chất ma túy gia tăng làm ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình ANCT, TTATXH ở địa phương. Chỉ trong vòng vài năm trở lại đây, hàng chục thanh thiếu niên sử dụng ma túy trên địa bàn đã bị phát hiện và xử lý, tuy nhiên, rất nhiều trong số đó tái phạm. Giải pháp căn cơ để đi đến giảm và triệt tiêu vấn nạn này vẫn là thách thức đặt ra cho chính quyền địa phương.

Ông Hồ Duy Phương vẫn hàng ngày đến quán em C., vừa uống cà-phê ủng hộ em, vừa trò chuyện ân cần như người thân trong gia đình.

Không thụ động chờ chỉ đạo của cấp trên, Đảng ủy, UBND và ngành chức năng P.Mân Thái đã tự "truy vấn" nguyên nhân và tìm giải pháp tháo gỡ cho địa phương mình. "Một trong những giải pháp được đưa ra là xây dựng và triển khai mô hình quản lý, giáo dục người vi phạm sau cai nghiện tại nơi cư trú. Đây là một cách nghĩ, nhưng phải có nhiều cách làm, nhiều biện pháp quản lý, giáo dục thì mới thành công", ông Phạm Thế Hải, Phó Chủ tịch UBND P.Mân Thái nói.

Và để bắt tay thực hiện, theo ông Hải, Ban chỉ đạo phòng chống tội phạm, HIV/AIDS, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ (gọi tắt là BCĐ): "Đầu tiên, UBND phường thành lập Tổ quản lý, giáo dục người sau cai tại nơi cư trú gồm 3 thành viên, trong đó cán bộ chuyên trách BCĐ làm Tổ trưởng, CSKV và Tổ trưởng dân phố làm tổ viên. Nhiệm vụ của Tổ là tiến hành khảo sát, lập danh sách người vi phạm và nắm rõ về hoàn cảnh gia đình, kinh tế, mối quan hệ, nghề nghiệp và tâm tư, nguyện vọng của từng người. Quan điểm xuyên suốt là phải xem người sau cai nghiện là những người thân của mình, sự tiến bộ của họ là động lực để mỗi thành viên trong tổ phát huy hết khả năng, tinh thần và trách nhiệm của mình".

Bên cạnh đó, hàng tuần, hàng tháng, Tổ quản lý sẽ tiến hành kiểm danh, kiểm diện, nắm thông tin từ tổ dân phố, người thân trong gia đình để kịp thời nắm ưu, khuyết điểm của từng đối tượng; đồng thời gặp trực tiếp họ để động viên, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và tìm cách giúp đỡ... Ngoài ra, trong thời gian cai nghiện tại Trung tâm 05-06, BCĐ phường đã tổ chức nhiều chuyến thăm hỏi, động viên và tặng quà cho họ; khi họ có quyết định hết thời gian cai nghiện tập trung, BCĐ phối hợp cùng gia đình đến tận Trung tâm đón họ trở về và tiến hành ngay công tác quản lý, giáo dục. "Chính từ nhiều cách làm này, chỉ trong năm 2015, trong số 8 người được giao quản lý sau cai, đến nay đã có 7 người được Tổ giúp đỡ xin việc làm, có thu nhập ổn định (3,5 đến 4 triệu đồng/người), 1 người chuyển đi nơi khác và cả 7/7 người được cấp giấy chứng nhận hết thời hạn quản lý sau cai tại địa phương, nâng tổng số người sau cai tại địa phương lên hơn 20 người, không có người tái nghiện", ông Hải phấn khởi nói.

Cán bộ Chi cục phòng chống TNXH thành phố gặp gỡ thân nhân người sau cai nghiện để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của gia đình và đề ra giải pháp tháo gỡ.

"Em đã đoạn tuyệt với ma túy"

Tiếp đón ông Hồ Duy Phương, cán bộ chuyên trách BCĐ P.Mân Thái tại quán cà-phê nhỏ của mình, em Trần Thanh C. như gặp được người thân. Không có khoảng cách, không chút e dè, thay vào đó là nụ cười tươi, niềm nở. Qua trò chuyện giữa hai người, chúng tôi phần nào hiểu được ý nghĩa của quan điểm "gác quá khứ lầm lỗi qua một bên, xem người sau cai như chính người thân của mình" mà BCĐ phường đặt ra.

C. là con út, gia đình lại đông anh em, kinh tế tạm ổn nên được nuông chiều. Bạn bè rủ rê, C. dính vào ma túy lúc nào không hay. Khi phát hiện con trai sử dụng ma túy, mẹ C. đã khóc hết nước mắt và ngày càng suy sụp. "Vì thương mẹ, lại được sự động viên, giúp đỡ của các cô, các chú trong phường, em hạ quyết tâm phải tự cai nghiện bằng được tại gia đình. Tất nhiên không dễ dàng gì, bởi ma túy đã ngấm sâu vào cơ thể, không thể một sớm một chiều dứt bỏ được", C. tâm sự. Vậy nhưng, chính gia đình và người thân cũng khá bất ngờ khi C. tuyên bố đã từ bỏ được ma túy. Và để chứng minh, sau 3 lần thử test, kết quả cho thấy C. hoàn toàn loại bỏ ma túy ra khỏi cơ thể. Song song với việc thường xuyên động viên thăm hỏi, Tổ quản lý sau cai của phường tìm hiểu và biết nguyện vọng của C. là được hỗ trợ một ít vốn để mở quán cà-phê, lập tức nguyện vọng ấy được đáp ứng. "Sau khi xác định em không còn sử dụng ma túy bằng cách thử test nhiều lần, Tổ quản lý sau cai đã làm việc cùng em và gia đình. Khi biết nguyện vọng của em là được hỗ trợ vốn để mở quán cà-phê, các cô chú đã đồng ý. Để làm tin, em đã viết cam kết không tái nghiện, gia đình hứa bảo lãnh (nếu tái nghiện sẽ bị thu hồi -P.V)..., vì thế em đã được hỗ trợ và tự tạo việc làm theo nguyện vọng của mình. Khi cầm những đồng tiền do chính mồ hôi, công sức mình bỏ ra, em mới hiểu được nó khó khăn vất vả thế nào. Cũng vì thế  mà em đã đoạn tuyệt với ma túy từ đó đến nay", Trần Thanh C. đúc kết lại.

 Với cách làm sáng tạo này, không chỉ C., mà hàng chục thanh niên trên địa bàn phường đã nhận được sự hỗ trợ cả về vật chất lẫn tinh thần, làm cho họ và gia đình thấy được sự quan tâm của xã hội mà không hề có sự kỳ thị, phân biệt đối xử. Chính vì thế mà danh sách người sau cai trở về địa phương được hỗ trợ vốn, có việc làm và thu nhập ổn định ngày một dài thêm... Và tại hội nghị triển khai công tác phòng chống tội phạm, HIV/AIDS, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ năm 2016 vừa diễn ra, đích thân Phó Chủ tịch UBND thành phố Đặng Việt Dũng đã biểu dương, khen ngợi cách làm hay, sáng tạo của P.Mân Thái. Ông cũng đề nghị Sở LĐ-TB&XH và các ngành liên quan nghiên cứu để có thể nhân rộng ra các địa phương khác trên địa bàn thành phố.

Doãn Hùng